Review: Prince (1979)
Op zijn titelloze tweede album, vindt Prince al iets meer zijn vorm. Of juist nog niet? Vandaag duiken Klopper en Kruize de tijdmachine in richting 1979 om met verse oren naar Prince’ tweede te luisteren.
MK: “Toen Prince tekende bij Warner Brothers, had hij in eerste instantie een deal voor drie platen met een totaal budget van $150.000. For You maakte de perfectionist in hem los. Hij had natuurlijk ook iets te bewijzen, namelijk dat hij heus zelf alles kon spelen en ook echt kon produceren. Al dat schaaf- en polijstwerk zorgde ervoor dat zijn debuut zo’n $120.000 kostte. En toen moest-ie nog twee albums.”
EK: “Wat ik denk dat er is gebeurd tijdens de opnames van het tweede album, is dat hij zich met beperkte financiële middelen ook direct creatiever moest gaan opstellen. Hoe kan je het maximale realiseren met een beperkt budget? Album nummer twee is de lakmoesproef en de echo daarvan klinkt misschien ook nu nog steeds door. Het werk dat hij nu, zonder vaste platenmaatschappij en zonder andere belanghebbenden, uitbrengt wordt op een zelfde manier gemaakt.”
MK: “Toch is het wel goed te horen dat opvolger Prince relatief weinig geld kostte. Het album klinkt namelijk een stuk frisser dan For You. Er zit meer ‘lucht’ in de nummers, geen enkele track is topzwaar omdat het is volgepropt met nóg meer harmonieën, nóg meer instrumenten, nóg meer geluidjes. Waarschijnlijk omdat er simpelweg geen financiële ruimte meer was om van alles toe te voegen. Waar For You maanden kostte om te maken, deed Prince krap een maandje over zijn tweede plaat. En wat mij betreft komt dat Prince absoluut ten goede.”
EK: “Dat vind ik ook. Gezien het feit dat het album geen titel heeft, zien veel mensen Prince dan ook als ‘het echte begin’. Het daadwerkelijke debuut For You wordt nog altijd veel over het hoofd gezien en hier vindt hij écht zijn vorm.”
MK: “Dat Prince zich ook had voorgenomen om te bewijzen dat hij ook hits, of althans meer radiovriendelijker materiaal, kon schrijven, hoor je meten bij opener I Wanna Be Your Lover. Met zijn stuwende synth bas en catchy riffs is het een onweerstaanbaar nummer waarbij ik in ieder geval niet kan blijven stilzitten. En dat nog altijd fris klinkt. Wat Prince zelf ook vond, denk ik, omdat het het 10 jaar nadat het op plaat verscheen nog (altijd) live speelde. En terecht. Voor mij meteen één van de prijsnummers van Prince.”
EK: “Helemaal mee eens. Hij heeft het zelfs dertig jaar na dato nog gespeeld, al was het toen slechts een instrumentale flard, het was onmiskenbaar dit prijsnummer van zijn tweede album. Wat de track zo goed maakt is dat het alles in zich heeft. Het is poppy, maar ook funky. Het refrein is onweerstaanbaar en met bijna zes minuten speeltijd is de tweetrapsraket die het nummer is ook muzikaal superinteressant. Je zou het arrogant kunnen noemen dat hij het tweede album aftrapt met deze knock-out, maar Prince komt er mee weg. Voor Prince ook een essentieel nummer in de zin dat het in samplevorm ook in 1993 weer op het ‘Symbol’-album opdook.”
MK: “Dat geldt niet voor Why You Wanna Treat Me So Bad. Althans, niet helemaal. Okee, het is ook een tamelijk catchy nummer, maar mij teveel FM-rock en MOR, zeg maar Foreigner op een slechte dag, met net even teveel riedeltjes en ander gepiel. Wél okee vind ik de gitaarsolo, dat door de distortion een blauwdruk is voor Prince’ latere solo’s.”
EK: “Daar ben ik het helemaal niet mee eens. Ik vind Why You Wanna Treat Me So Bad juist een fantastische knaller na die verbluffende openingstrack. Foreigner mocht willen dat ze zo’n track in het repertoire hadden. Wat ik er zo fijn aan vind is dat de track lekker venijnig voortstuwt, maar dat de coupletten tegelijk ook enigszins ingehouden zijn. De gitaar op het einde maakt het af. Ik zou willen dat deze live weer eens van stal zou worden gehaald. Zeker in de rockende sets die Prince met 3rdEyeGirl deed in 2013 en 2014 had dit zeker niet misstaan.”
MK: “Smaken verschillen duidelijk. Sexy Dancer daarentegen vind ik wél weer top. Zalige four-to-the-floor funk, die goed laat horen wat voor een begenadigde bassist Prince is. Voor mij is dit, ondanks de karige lyrics -niet meer dan wat gechant en gehijg- ook een essentieel nummer. Vooral omdat de blaaspartijen in Sexy Dancer worden gespeeld door synthesizers -en daarmee dus een eerste aanzet naar de Minneapolis Sound vormen.”
EK: “In feite is het nummer niets meer dan een schets naar een verder te ontwikkelen geluid, inderdaad. Alleen daarom al ben ik het met je eens dat dit een essentieel nummer is. Ook hier geldt trouwens dat hij het later weer heeft gesampled in andere tracks, dus zelf voelt Prince die essentie ook wel waarschijnlijk. De laatste jaren heeft hij het live gespeeld met daar over heen de tekst van Le Freak van Chick. Vind ik jammer, heeft het nummer niet nodig. De groove die wordt neergelegd is onweerstaanbaar en inderdaad. Die bas… Dit nummer heeft één zwakte. Het is – ondanks chronisch maar nergens storend gebrek aan variatie – veel te kort. Gelukkig is er ook nog een lange versie van bijna 9 minuten uitgebracht op 12”. Die is ect te gek, met halverwege ook nog eens een machtig stukje gitaarwerk. Waar When We’re Dancing Close And Slow als eerste rustpunt op het album veel te lang doorjengelt, had ik dan liever die heel lang Sexy Dancer in de plaats gehad. Ik kom echt niet door When We’re Dancing Close And Slow heen zonder te knikkebollen. Zeker als tegen het einde die ‘spacy’ effectjes er in worden gegooid om er nog wat van te maken, wil ik het steevast uitzetten.”
MK: “Ik vind dat nummer juist mooi en spaarzaam gearrangeerd, fris door gebruik van akoestische gitaar en piano. Ingehouden gebracht, maar tegelijkertijd dwingend. Goed, lang niet zo vernuftig als latere ballads als Adore en Joy In Repetition, maar wel zo prettig in het gehoor dat het ondanks de bijna vijf-en-halve minuten dat het nummer duurt, niet verveelt.”
EK: “With You trek ik vervolgens veel beter. Goed, het is mierzoet en de tekst is tenenkrommend simpel, maar ik vind het desalniettemin een fijn niemendalletje.”
MK: “With You is in mijn optiek juist een beetje een belegen liedje. Waarschijnlijk vond Prince dat niet, aangezien het later in herwerkte versie op het album van Jill Jones terecht kwam, maar ik hoor het niet. Het is mij te zoet en te stroperig. Prince had wat mij betreft best without With You gekund.”
EK: “Bambi is vervolgens essentiële kost. Waar Prince op zijn debuut met I’m Yours nog zoekt naar zijn rockgeluid, heeft hij het hier volledig gevonden. Wat ik er zo sterk aan vind, is dat het gitaargeluid zeker voor 1979 super vooruitstrevend is. Het is vuiger dan alle MOR uit die periode, maar tegelijk veel gelikter dan de punk die de muziekwereld net had opgeschrikt. Het is geen seconde gedateerd. Het gitaargeluid dan, hè? Die koebelpercussie is eigenlijk wel een beetje lachwekkend als je er op gaat letten.”
MK: “Ondanks de ietwat belachelijke bravoure in de lyrics -Prince zal de gelijknamige lesbienne wel even laten voelen dat ‘het’ beter is met een man, wat hij paradoxaal genoeg met priemende falset-stem zingt- staat het nummer als een huis. Het rockt, het schuurt, en ook al werd het live toendertijd zó stevig gebracht dat het bijna heavy metal werd, op plaat is het net zo fenomenaal. Voor mij essentieel omdat het een goede eerste aanzet is tot Prince’ latere rockgeluid.”
EK: “Prince is het vanaf 1990 weer met regelmaat gaan spelen en – correct me if I’m wrong – volgens mij was de eerste keer nadat hij een blauwtje had gelopen bij Suzanne Klemann, met Lois Lane destijds zijn voorprogramma. Tijdens een show in Stockholm in 1990 schampert hij in ieder geval voorafgaand aan de track ‘Suzanne, it’s better with a man’.”
MK: “Still Waiting dan. Net als meerdere nummers eentje die op plaat een beetje voortkabbelt, maar live uitgroeide tot live-favoriet. Niet dat Prince het na pakweg 1980 nog heeft gespeeld, maar op bootlegs van shows uit die periode werd Still Waiting lang uitgesponnen, met op één opname (de show in Sam’s in Minneapolis) een glansrol voor Sue Ann Cartwell, die er samen met Prince haast een gospeldienst van maakte. De studioversie vind ik echter karig en had net als With You niet op plaat gehoeven. Had er dan Make It Through The Storm opgezet, denk ik dan.”
EK: “Als ik jou zo hoor, hadden alle rustige nummers gewoon van deze plaat mogen verdwijnen. Al ben ik het hier wel met je eens, Still Waiting heeft ‘het’ niet. Make It Through The Storm heb ik ergens op een harde schijf staan, die zal ik eens opsnorren.”
MK: “Ook huppelend discodeuntje I Feel For You is voor mij een beetje een opvuller, die puur dient om het album wat lengte te geven. Het nummer zelf doet me weinig, al zijn ook hier de blazers vervangen door synthesizers, zijn de baspartijen best funky en blijft het refrein redelijk goed hangen. Wat Chaka Khan er in hoorde, is mij verder een raadsel, maar haar versie uit 1984 is in ieder geval stukken krachtiger.”
EK: “Ben ik het mee eens. Desalniettemin vind dit een essentieel nummer in Prince’ oeuvre. Niet eens zozeer omdat het hier zo glanst, maar wel omdat het bewijst dat hij het in zich heeft om tracks te schrijven die anderen op het lijf geschreven zijn. Al kwam Chaka Khan er pas vijf jaar later mee en blaast ze het origineel inderdaad aan alle kanten omver, dit is de ‘oudste’ grote hit die een ander met zijn werk scoorde.”
MK: “Persoonlijk denk ik dat Prince het ook niet zo heel geweldig en zelfs een beetje stuurloos vond. Iets anders kan ik niet opmaken uit de eigenaardige fade-out die plots wordt ingezet, terwijl je hoort dat het nummer nog lang niet is afgelopen.”
EK: “Mij valt vooral de fletse voordracht op. Die fade-out bemerk ik nu voor het eerst omdat jij me er op wijst. Dat is inderdaad een curieus einde… Goed, dit nummer daalt iets in mijn waardering, ondanks de historisch onmiskenbare waarde.”
MK: “Afsluiter It’s Gonna Be Lonely is ook een beetje een twijfelgeval. Het begint als tamelijk conventionele ballad, maar ontpopt zich na ongeveer drieënhalve minuut tot een zeer behoorlijk popliedje. Dat in de verte doet denken aan Do Me, Baby door zijn opbouw, climax, instrumentatie en vooral de harmonieën. Die laatste zijn vernuftig; ze stoppen en starten, buitelen over elkaar heen en waaieren verschillende kanten op.”
EK: “Ik vind het lekker hoor, het grijpt me elke keer weer, maar dit is juist voor mij de track waarbij de fade-out irriteert. Nu ik het album weer beter beluisterd hebt, zijn het in veel gevallen de fade-outs die in negatieve zin opvallen. Op twee nummers na gaat alles als een nachtkaars uit. Dat is vooral vervelend als Prince lekker op dreef is. Geldt voor die lekkere gitaar in Why You Wanna Treat Me So Bad, maar ook zeker hier in de finale van het album. It’s Gonna Be Lonely heeft vanaf de derde minuut een verslavend – doch iets gedateerd klinkend – laatste deel waar de subtiel in de mix verstopte gitaar echt heerlijk is en de vocale acrobatiek prima in orde is.”
MK: “Die tweede helft maakt voor mij dus veel goed, maar niet genoeg om het liedje echt te redden. Toch hoor je hoe goed Prince is, en nog gaat worden, in vocale acrobatiek. Al met al vind ik Prince een behoorlijke verbetering ten opzichte van For You.”
EK: “Dat klopt, ik vind het album wel het eerste echte bewijs van zijn kunnen. Waar em>For You echt een ‘kijk mij eens’-album is, is deze tweede er in alle frisheid eentje die bijna weer ‘retro’ te noemen is. Het doet je afvragen of extra budget een beter album had opgeleverd, ik denk het eigenlijk niet. Hooguit misschien meer tijd om goede eindes bij de liedjes te verzinnen.”
MK: “Hij bewijst dat hij radiovriendelijker materiaal kan schrijven en dat hij -al dan niet noodgedwongen- keuzes kan maken qua productie. Het klinkt frisser, opgeruimder dan zijn debuut. Maar er staat nog veel conventioneel materiaal op dat hem niet direct van het ‘zwarte’ stempel afhelpt. En er staat nog te weinig echt sterk materiaal op om van Prince een echt goede plaat te maken.”
Essentiële tracks: I Wanna Be Your Lover, Sexy Dancer, Bambi, I Feel For You [EK]
Waardering: ** 1/2
Prince – Prince (1979)
- I Wanna Be Your Lover (05:47)
- Why You Wanna Treat Me So Bad? (03:49)
- Sexy Dancer (04:18)
- When We’re Dancing Close and Slow (05:18)
- With You (03:59)
- Bambi (04:22)
- Still Waiting (04:24)
- I Feel for You (03:24)
- It’s Gonna Be Lonely (05:30)
