Review: Lovesexy (1988)
Prince’ album Lovesexy uit 1988 is zo’n ‘you love it or you hate it’ plaat. Er lijken weinig tussenwegen en het is daarom nog weleens een vergeten werk in zijn imposante oeuvre. Tijd om te zien of het album de tand des tijds heeft doorstaan.
MK: “Toen ik in 1988 Lovesexy voor de eerste keer hoorde, had ik nog geen weet van wat er aan vooraf was gegaan. Pas een half jaar nadat ik het album had grijsgedraaid, maakte ik kennis met The Black Album en de achtergronden over het terugtrekken daarvan. Maar ik wist ook niet dat de twee albums tegen wil en dank redelijk onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Toch is dat zo.”
EK: “Hier idem,dat hele zwarte album kwam ik in 1988 pas rondom de Lovesexy tournee achter, vooral ook omdat hij daarin tracks verwerkte die ik nog niet kende. Bob George als kantelpunt van de eerste en tweede set zelfs.”
MK: “The Black Album was voor Prince de wake-up call die hem deed inzien dat hij -in zijn eigen ogen- verkeerd bezig was. Dat hij uit woede muziek maakte en niet uit vreugde. Dat hij somber was en niet gelukkig. Dat hij reageerde op andermans meningen en niet uit eigen kracht schreef en componeerde. En of dat inzicht nu werd ingegeven door een slechte XTC-trip of een visioen, doet niet eens zoveel terzake. Het roer moest kennelijk om. En het roer gíng om. Want na de duisternis en negativiteit van The Black Album volgde het licht en positiviteit van Lovesexy.”
EK: “Het album is dan ook een grote witte vlek ten opzichte van de teruggetrokken voorganger. Met een naakte Prince op een bloemetje, met een strategisch geplaatste stamper die… Afijn, ik had er eind jaren ’80 een ansichtkaart van op de voorkant van mijn schoolagenda zitten. Dat zorgde bij klasgenoten nog wel eens voor verwarring. Gek genoeg zag ik de ophef niet en realiseerde ik me pas vele jaren later dat het ook best vreemd was om als hetero jongeman met een naakte Prince pontificaal op je agenda rond te lopen. Destijds was ik dol op het album, juist vanwege de positieve sfeer die er vanuit ging. Het zorgde voor licht in het hoofd van een zwaarmoedige jongeman.”
MK: “Die positiviteit spat er direct in de openingstrack vanaf. Eye No opent weliswaar mysterieus met een soundscape en een stukje uit ‘Cross The Line’ een gedicht voorgedragen door Ingrid Chavez. Deze artieste was naar verluidt bij Prince toen hij zijn existentiële crisis kreeg die hem deed besluiten The Black Album te cancellen. Later speelde ze zijn muze in de Graffiti Bridge-film. Plots horen we Prince ons verwelkomen in zijn nieuwe, positieve wereld:
‘Welcome 2 the new power generation
The reason why my voice is so clear
Is that there is no smack in my brain’
Waarna hij losbarst in een soort moderne gospel, die de muziek van Crystal Ball’s The Ball hergebruikt. ‘Eye No there is a heaven / Eye No there is a hell / Listen 2 me people / I’ve got a story 2 tell.’ Dat klopt. Hij vertelt over zijn donkere periode die opeens omsloeg omdat God tot hem kwam: ‘Eye No there was confusion / Lightning all around me / That’s when I called His name / Don’t U know he found me.’ Positief is misschien niet eens het goede woord voor Prince’ gemoed, het is jubelend, haast extatisch hoe hij klinkt. ‘Love is the only way / ‘Till my dying day!’ klinkt het in deze oproep om de Duivel (in Prince-taal Spooky Electric) in elke vorm (geweld, drugs) een halt toe te roepen. Er is maar één manier om dat te doen: geloven in God. En hoe heet dat dat gevoel dat je dan krijgt als dat allemaal lukt? Jawel: Lovesexy. Hallelujah! Of zoals Prince het zingt: ‘Hundalasiliah!’ Op papier klinkt het allemaal nogal zwaar op de hand, maar de gospel die Prince verkondigt, klinkt lichtvoetig en is funky als de, eh, hel.”
EK: “Niks aan toe te voegen, behalve dat met terugwerkende kracht de ballast die The Black Album voor Prince was op deze track letterlijk wordt doorgeknipt. De ‘serve it up Frankie’-kreet refereert nog enigszins aan dat album, maar juist door jou genoemde tekstregels geven de nieuwe koers aan. Een nieuwe koers die letterlijk de volgende fase inluidt, want voor het eerst horen we het Prince over The New Power Generation hebben, die kreet die zijn gevolg omschrijft domineert in de jaren die gaan volgen.”
MK: “De partytaferelen aan het einde van Eye No worden abrupt onderbroken door een ‘No!’ kraaiende Prince, waarna de beat van Alphabet St. start. Op het eerste gehoor klinkt het nummer enorm simpel, maar als je goed luistert, is het rijker gearrangeerd dan je denkt. Dieper in de mix gebeurt er van alles; een funkende basgitaar, plukkend en slappend dat het een lieve lust is, een gitaarsolo waar je u tegen zegt, geluidseffecten van remmende en crashende auto’s, en ook hier weer blazers die syncopatisch te werk gaan. De tweede helft is voornamelijk ingeruimd voor chants en een rap van Cat die ook Prince’ evangelie Lovesexy benoemt.”
EK:”Het heeft ook niet echt een refrein. Of het moet het ‘Yeah,yeah, yeah’ stuk zijn. Het is een heel atypische track, maar wel super hitgevoelig en toegankelijk. Het is daardoor een merkwaardige singlekeus én een heel logische tegelijk.”
MK: “Ik moet toegeven dat ik Alphabet St. op eerste gehoor nogal een merkwaardig nummer en zelfs beetje tegenvallend nummer vond. Een volkomen logische single, want zonder al te goed te hoeven luisteren, hoor je dat het zeer radiovriendelijk is. Maar nogmaals: als je -bij voorkeur met koptelefoon- geconcentreerd luistert, en dat is wat ik toendertijd na de eerste drie draaibeurten deed, is het indrukwekkend en zelfs duizelingwekkend wat Prince hier allemaal neerlegt.”
EK: “Dat is dan ook exact de kracht van de track, denk ik. Hij laat het allemaal zo makkelijk klinken, maar ondertussen…”
MK: “Na de New Power Soul van Eye No en Alphabet St. is Glam Slam een wat vreemde eend en een nog merkwaardiger keuze voor een single. Gedreven door stevige drums, percussie en een akoestische gitaar, en ingekleurd door snerpende sologitaar-licks en koortjes in alle registers, is Glam Slam vooral opvallend door synth-akkoorden die vooral in de laatste 2 minuten klaarblijkelijk de partijen spelen die een strijkorkest voor haar rekening zou kunnen nemen. Dat keyboards dat doen, is weer een nieuwe stap in de Minneapolis Sound, waarbij eerder keyboards de blazers verving. Het resultaat is een uniek geluid, dat vol en rijk klinkt, en weelderig en barok aandoet. Je zou Prince’ nieuwe muziek barock kunnen noemen.”
EK: “Heh, dat is een mooie woordspeling. Het barokke is hier overduidelijk aanwezig en hoewel goed uitgevoerd, kan ik persoonlijk nog steeds wat moeilijk wennen aan dat afsluitende synthstukje. Ik ben zo benieuwd hoe het geklonken had als Prince daar arrangeur Clare Fischer oplos had gelaten. Met volledig orkest en batterij strijkers.”
MK: “Hoe vreemd het misschien mag klinken, het werkt op een of andere manier wel. Niet als single, daarvoor is de muziek wat te weird, en een Prince die klinkt alsof hij ‘in tongen’ spreekt, helpt daar ook niet bij. ‘Heavy feather, flicka nipple / Baby scam water ripple’, zingt hij. Eh, wat? ‘I don’t understand’, zegt Cat. ‘It means ‘I love U’’, teemt Prince. Glam Slam is voor mij als Rivella: een beetje vreemd, maar wel lekker.”
EK: “Dat stukje is er in de single-edit dan ook niet voor niets uitgeknipt, denk ik. Prince zag zelf naar verluidt ook in dat het geen optimale singlekeus was en probeerde er nog een ‘Black Albumpje’ op los te laten. Warner wou daar echter ditmaal niets van weten. De release ging gewoon door! In Nederland piekte het nummer nog wel op de 9e plek in de Nationale Hitparade, maar dat was precies in de week dat de Lovesexy Tour Nederland aandeed en er een Prince-mania in de lage landen was. Anders had het zeker niet zo hoog geëindigd.”
MK: “Waarschijnlijk inderdaad! Als albumtrack is het dan weer wél geschikt omdat het naadloos past binnen het concept van Prince’ ommezwaai:
‘This thing we got – it’s alive!
It seems 2 transcend the physical’
Dat gaat niet over Prince’ geslachtsdeel, maar verder dan dat: door fysieke bevrediging dichterbij God komen.”
EK: “Het had wel een stunt geweest als Anna Stesia een single was geworden. Ik dénk dat het een hit had kunnen zijn. In Europa tenminste, juist door die concerten waarbinnen Anna Stesia de sleuteltrack was. Maar ja, die zwaar richting de hemelen gerichte boodschap is dan weer een struikelblok wellicht.”
MK: “Wat dat betreft is de track het meest toegankelijke nummer van het album; spaarzaam gearrangeerd, met simpele pianoakkoorden, een eenvoudige bas- en drumpartij, her en der opgevuld met sologitaar-aanslagen. Misschien heeft Prince de muziek bewust eenvoudig gehouden om de boodschap des te harder te laten binnenkomen. Anna Stesia lijkt een verslag van de beruchte nacht waarin Prince besloot The Black Album terug te trekken. Prince beschrijft zijn eenzaamheid en sombere gemoedstoestand, terwijl Ingrid Chavez hem gezelschap houdt:
‘Between white and black, night and day
Black night seemed like the only way…
So I danced
Music late, nothing great
No way 2 differentiate
I took a chance
Gregory looks just like a ghost
And then a beautiful girl the most
Wets her lips 2 say
“We could live 4 a little while
If U could just learn 2 smile
U and I could fly away, fly away”’
Dan volgt de roes, de bedwelming (toch een XTC trip?), bezongen alsof het een vrouw is (overigens een prachtige woordspeling op anestesia, het Engelse woord voor verdovingsmiddelen, zoals narcose):
‘Anna Stesia come 2 me
Talk 2 me, ravish me
Liberate my mind
Tell me what U think of me
Praise me, craze me
Out this space and time’
Uiteindelijk doet de roes Prince inzien dat hij misschien meer kan liefhebben als hij zich verbindt aan ‘iets’ dat groter is dan hijzelf, aan de hemel, aan… God. En boem! Daar is het besef én de onderwerping:
‘Save me Jesus, I’ve been a fool
How could I forget that U are the rule
U are my God, I am Your child
From now on, 4 U I shall be wild
I shall be quick
I shall be strong
I’ll tell Your story, no matter how long […]
We’re just a play in Ur master plan
Now, my Lord I understand’
Waarna Prince de kerkdienst overneemt en voorgaat in een minutenlang devoot ‘Love is God’ gezang, ondersteund door een extatisch jubelende elektrische sologitaar. Over de top? Misschien wel, maar ook nu wérkt het. Ik ben absoluut niet gelovig, maar ook ik heb zonder schroom de ‘Love is God’ chant op de toppen van mijn longen meegeblèrd. Hoe dan ook, Anna Stesia was niet alleen het sleutelnummer van die shows, maar ook van het album, in mijn optiek.”
EK: “Een van de bezwaren die ik tegen elke vorm van geloof heb, is het onderdanige aan ‘het opperwezen’. Ik heb een aangeboren aversie tegen autoriteit, of dat nu een hogere macht of gewoon de politieagent op straat is. Juist dat segment waarin Prince zich onderwerpt zou bij mij averechts moeten werken. Maar dat doet het niet, net als jij ga ik er in mee. Het wérkt. De ‘Love is God’ boodschap schiet zo mijn hart in, al laat ik ‘m er ook met liefde door de achterdeur weer uit. Ik geloof liefde. Zonder opperwezen.”
MK: “Na de hoogmis belanden we wel meteen weer keihard op aarde. Dance On adresseert op een straf, haast militaristisch ritme ‘aardse’ perikelen en hekelt à la Sign “O” The Times oorlog, bendegeweld, wapenbezit, criminaliteit en spreekt ook nu weer angst voor de nucleaire dreiging uit. De oplossing? ‘It’s time 4 new education / The former rules don’t apply / We need a power structure that breeds production / Instead of jacks who vandalize’.”
EK: “Ik vind het fantastisch. Dance On is volgens mij het enige nummer ooit met ‘dance’ in de titel waar je met de beste wil ter wereld niet op kan dansen. ‘A bass guitar in spider webs, longing for the funk’. Een van mijn persoonlijke hoogtepunten, omdat er in de ritmes zo vreselijk veel gebeurt en Sheila E. maniakaal te werk lijkt te gaan.”
MK: “Titeltrack Lovesexy is -uiteraard- een ander sleutelnummer op het album. Het legt namelijk uit wat het woord betekent, althans in de ogen van Prince. De ‘power structure’ waar hij het in Dance On over had. Tijdens concerten werd het een stuk duidelijker waar Lovesexy voor stond, daar zong Prince over ‘the feeling U get when U fall in love, not with a boy or girl, but with the heavens above’. Het nummer zelf is vreemd genoeg een stuk minder toegankelijk. Niet alleen is het zo volgestopt met melodieën, riffs, instrumenten en effecten dat het topzwaar klinkt, het mist ook een echt refrein.”
EK: “Deze track viel bij mij pas nadat ik de live-uitvoering had meegemaakt. Een ‘ooooh, zit dat zo!’ momentje.”
MK: “Vooropgesteld, ik vind het overvolle geluid met al die effectjes enzo te gek hoor, maar voor een casual Prince fan ongetwijfeld lastig te volgen en te verteren. Desondanks is Lovesexy uitermate interessant, want het geeft een inkijkje in wat dat evangelie van Prince dan wel niet inhoudt. Lovesexy is niet devoot bijbelstudie volgen, tien weesgegroetjes bidden, je zonden opbiechten of je van sex onthouden. Integendeel, het blijkt een echt Princeiaans geloof te zijn, namelijk wat ik al opmerkte bij Glam Slam: door fysieke bevrediging het Paradijs bereiken, door een orgasme niet zozeer lichamelijke, alswel Goddelijke extase ondervinden. Maar: het hoeft niet door de coïtus bereikt te worden, het kan net zo goed door práten.
Prince:
‘Tonight we make love with only words
Girls first, girls first’
The Girl:
‘OK so like first I’ll start by telling U how
Intelligent a curve your behind has
And then I can tell U that I can just smell U
And race cars burn rubber in my pants
But I really dig trippin’ on the thought of
Being caught by someone with your beauty, style and grace
Baby I don’t care I would rip out my hair
4 just 2 nights with your face
I don’t want to make love 2 U
I just want 2 look at U
I just want 2 listen 2 U…’
Prince:
‘Oh, pretty little whip, U got me drippin’
Drippin’ all over the floor, the floor
If I come back as a woman, I want a body like yours
A body like yours.’
Kortom, Lovesexy is de new & improved versie van Uptown, de plek waar je jezelf kon zijn en alles kon doen wat God verboden had. Terwijl je bij Lovesexy door juist dát te doen, lichamelijk of niet, dichterbij God komt. Geweldig bedacht van onze bekeerde geilneef, en een stuk origineler dan de uiteindelijke bekering tot Jehovah Getuige.”
EK:”Niet voor niets is de kreet in openingstrack Eye No al ‘Lovesexy is the one till my day is done’. Toch vind ik het opvallend dat ‘till my day is done’ in de praktijk inhield ‘tot 1989’. Lovesexy als ‘concept’ hield maar één album en de aanvullende tournee stand en de gepredikte boodschap kreeg later veel meer een naam in de ‘new power’ die hij ook weer in de opening van de titeltrack bezingt. New Power Generation, New Power Soul, et cetera. Och, hoe het beestje ook heet, het wordt op When 2 R In Love in de praktijk gebracht. Daar heb ik tien dagen geleden echter al over gejubeld.”
MK: “Het is een voorbeeld van verstilde en tedere liefde en sex, dat begint met ‘making love with only words, en er daarna wat steviger aan toe gaat, zoals jij al inderdaad tien dagen terug al aanhaalde. Het nummer past in ieder geval vele malen beter op Lovesexy dan op The Black Album, ook muzikaal. Sterker, geplaatst tussen de titeltrack en de track erna is het een logische stap in het bereiken van de Goddelijke extase -van mentaal en fysiek de liefde bedrijven naar het reinigen van lichaam (via een louterend bad) en geest. En voor dat fysiek en mentaal samenzijn en -smelten bedankt Prince zijn partner -of bedankt hij toch uiteindelijk God?- op I Wish U Heaven. Het is een lief liedje, vind ik, maar verder nogal een niemendalletje. Toch is het niet slecht, zeker niet in context van het album.”
EK: “En daarom ook meteen de derde niet heel logische singlekeuze van het album. Het deed in oktober 1988 toen de hype van het album en aansluitende tournee was gaan liggen ook amper meer iets in de hitlijsten. De 12” versie (Part 1, 2 & 3) is echter wel de betere versie, vind ik. Al is het maar omdat hier nog wat heerlijk gitaarwerk in verwerkt zit. Het doet je wel meteen afvragen wat dan de singles moeten zijn als twee van de drie als niet heel logisch te boek staan. Dat gezegd, het feit dat dit niet zo 1-2-3 te verzinnen is toont aan hoe sterk alles in elkaar grijpt. Niet voor niets was Lovesexy van origine één lange track van drie kwartier op de initiële cd-versies. Meer dan welk Prince-album ooit versterkt alles elkaar optimaal en verzwakken de tracks als deze uit die context worden getrokken.”
MK: “Het album is vooral ook enorm consistent, zowel muzikaal als thematisch. Dat blijkt ook nu bij herbeluistering weer. Ik haat het woord eigenlijk, maar Lovesexy is een heus conceptalbum. Prince versterkte zelf dat gevoel inderdaad door op de cd-versie het album als één lange track te programmeren, zonder scheiding tussen de nummers. Ik vond dat tamelijk geniaal, al was dat lang niet iedereen met me eens.”
EK: “Uiteindelijk is men gezwicht voor de druk van de massa, de hedendaagse cd’s zijn allen keurig in negen tracks verdeeld. Zonde. Al eft mij dat wel de kans de afsluiter wel iets vaker op repeat te zetten, want Positivity is een kroonjuweel in Prince’ oeuvre. AL is het gek genoeg op het gehoor het minst positieve nummer van het album. Het is zwaar en spookachtig, maar het positieve wint.”
MK: “Wel een stuk zwaarder inderdaad, in die zin dat het muzikaal een complex -maar in mijn optiek een fantastisch nummer is. Ondanks de titel klinkt Prince zwaarmoedig, maar dat heeft een doel. Hij drukt ons, sterfelijke luisteraars, op het hart om goed te zijn voor jezelf, en vooral elkaar. Waarbij hij ons telkens met klem vraagt of we dat wel hebben gedaan (‘Have U had your + sign 2day?’) en benadrukt vol te houden en niet te zwichten voor de verleidingen waaraan we worden blootgesteld, ook al kennen we onze zwakke momenten:
‘In every man’s life there will be a hang-up
A whirlwind designed 2 slow U down
It cuts like a knife and tries 2 get in U
This Spooky Electric sound
Give up if U want 2 and all is lost
Spooky Electric will be your boss.’
Dat wil Prince niet, en dat moeten wij ook niet willen. Want: ‘We need love & honesty / Peace & harmony.’ Dat is een zware taak, weet ook Prince, en hij geeft daarom ten slotte mee: ‘Hold on 2 your soul / We got a long way 2 go.’ Waarna in de outro gekabbel van water klinkt. Alsof we als luisteraar gereinigd zijn.”
EK: “Ik vind het tamelijk briljant om een album dat zo uit zijn voegen barst van positivisme te eindigen met een nummer dat Positivity heet en dat vervolgens de meest sombere track is. Realistisch ook, het leven is niet één en al vrolijkheid, zelfs al heb je een hoger doel gevonden. Het blijft vechten, dag voor dag en dit nummer is een hart onder de riem.”
MK: “Ik loop nogal weg met Lovesexy. Sterker, ik vind het Prince’ beste album dat hij ooit en tot nu toe maakte. Ik denk dat er niet heel veel Prince fans dat met me eens zijn, maar ach. Ik vind Lovesexy, ook na herbeluistering, superieur. Er zijn fans die vinden dat Lovesexy juist het begin van die neerwaartse spiraal was. Wel, dat ben ik absoluut niet eens. Lovesexy is enorm vernuftig, luister er vooral geconcentreerd naar met koptelefoon op, en je hoort van alles dat overal naartoe gaat, weer terugkomt en langs elkaar vliegt.”
EK: “Dat ben ik deels met je eens, in die zin dat ik het heel goed, maar niet zijn beste vind. Maar dat is gevoelsmatig. Objectief kan ik heel goed redeneren dat hier alles klopt. Je kan tegelijkertijd wel constateren dat de singles het vanaf dit punt minder begonnen te doen in de hitlijsten, in die zin is dit wel de kanteling. Ook zet Lovesexy een streep onder ‘de oude Prince’. Vanaf dit punt is alles anders. Maar feit is ook dat dit voor mij onweerlegbaar een (een, niet ‘de’) een piek is in Prince’ carrière en een logische afsluiter van een gemankeerd uitgebrachte trilogie die met Sign “O” The Times begon en waar de Sign “O” The Times-film en de Lovesexy Live registratie ook onherroepelijk onderdeel van zijn, die laatste zelfs het meest prominent. Onbegrijpelijk dat het nooit op dvd is uitgebracht. Als je er naar kijkt, zit je wéér ‘Love is God’ mee te zingen.”
MK: “Lovesexy gaat over geloven. In God, maar vooral ook in jezelf. Dat is niet zozeer wat ik er te gek aan vind. Wat ik fenomenaal vind, is dat Lovesexy dan tamelijk zwaar religieus getint mag zijn, maar dat Prince een eigen vorm van geloof introduceert en dat op geheel eigen wijze invulling geeft. Hij streeft eigenlijk wederom naar een utopie. Heette die utopie eerst Uptown en daarna Paisley Park, nu heet het Lovesexy. Een dergelijke invalshoek trek ik duizend keer beter dan ‘echte’ reli-muziek, zoals het Jehova Getuige-pamflet The Rainbow Children. Die eigen manier van geloven, met een eigen taal en al, en dat in muziek vertalen, is wat voor mij Prince zo goed maakt. Het album laat een herboren Prince horen, een man die alle registers opentrekt om zijn hervonden geloof aan de man te brengen. Helaas voor hem werd het evangelie dat hij verkondigde maar bar weinig opgepikt, en volgde na Lovesexy een creatief arme en fantasieloze periode.”
EK: “Amen!”
Essentiële tracks: Lovesexy dient als één track beluisterd te worden. Volledig essentiële kost dus.
Waardering: *****
Prince – Lovesexy (1988)
- Eye No (05:46)
- Alphabet St. (05:39)
- Glam Slam (05:07)
- Anna Stesia (04:58)
- Dance On (03:44)
- Lovesexy (05:47)
- When 2 R in Love (04:01)
- I Wish U Heaven (02:43)
- Positivity (07:18)
